Οι προβολείς είναι απαραίτητοι σε κάθε αυτοκίνητο καθώς προσφέρουν ορατότητα τη νύχτα ή όταν το φως της ημέρας δεν είναι αρκετό για να ταξιδέψεις με το αυτοκίνητό σου με ασφάλεια. Όπως και τα υπόλοιπα μέρη του αυτοκινήτου έτσι και οι προβολείς έχουν προφανώς εξελιχθεί ραγδαία σε σχέση με τα πρώτα χρόνια που άρχισαν να χρησιμοποιούνται. Αυτό σημαίνει πως, πλέον, εκτός από τη χρηστικότητα, οι προβολείς εξυπηρετούν και άλλες ανάγκες των οδηγών, όπως για παράδειγμα η αισθητική.
 
Γι' αυτό το λόγο σήμερα υπάρχει μια πληθώρα διαφορετικών ειδών προβολέων, ο καθένας από τους οποίους έχει διαφορετικές λειτουργίες και εξυπηρετεί διαφορετικούς σκοπούς. Ας δούμε λοιπόν τα είδη αυτά με τη σειρά.

Πυρακτώσεως και αλογόνου

 
Οι προβολείς πυρακτώσεως είναι αναμφίβολα το πιο παλιό είδος προβολέων και είναι χρήσιμοι σήμερα μόνο εάν έχεις ένα παλιό, κλασικό μοντέλο αυτοκινήτου και θέλεις να διατηρήσεις τα αυθεντικά του φώτα. Οι προβολείς αυτοί διαθέτουν ένα νήμα βολφραμίου μέσα από το οποίο περνάει ο ηλεκτρισμός, κάνοντάς το να ζεσταθεί και να λάμψει, ενώ το κενό που υπάρχει μέσα στον λαμπτήρα αποτρέπει το καλώδιο από το να οξειδωθεί άμεσα και να σπάσει. Αυτοί οι λαμπτήρες δούλευαν καλά για την εποχή τους αλλά ήταν πάντα ζεστοί και εξέπεμπαν ένα αδύναμο κιτρινωπό φως το οποίο σήμερα δεν είναι καθόλου αποτελεσματικό.
 
Οι λαμπτήρες αλογόνου είναι μια βελτιωμένη εκδοχή των πυρακτώσεως, καθώς χρησιμοποιούν αέριο αλογόνου στη θέση του κενού στις λάμπες πυρακτώσεως. Τα αλογόνα είναι μια ομάδα αερίων τα οποία αποτρέπουν το νήμα από την αραίωση και το σπάσιμο και μειώνουν το μαύρισμα στο εσωτερικό του λαμπτήρα. Οι λάμπες αλογόνου είναι ο πιο συνήθης τύπος λαμπτήρα που χρησιμοποιείται σήμερα, καθώς είναι φθηνές, φωτεινές, διαρκούν για μεγάλο χρονικό διάστημα και είναι εύκολο να αντικατασταθούν. Το φως τους είναι κάπως κιτρινωπό και δεν πέφτει πολύ μακριά, αλλά είναι το καλύτερο σε περίπτωση ομίχλης. Εάν απλά ψάχνετε για κάτι φθηνό που καλύπτει τα βασικά, είναι μια καλή επιλογή.

HID, γνωστοί και ως "Xenon," "Plasma" ή "Arc" προβολείς

Σε αντίθεση με τους λαμπτήρες που αναφέραμε πιο πάνω, οι HID δε χρησιμοποιούν κανένα νήμα. Είναι γνωστοί και ως «λαμπτήρες αλογονιδίων μετάλλων», οι οποίοι είναι αρκετά δημοφιλείς καθώς χρησιμοποιούνται σε θερμοκήπια εσωτερικού χώρου αλλά και στα φώτα του δρόμου.
 
Οι προβολείς αυτοί περνούν ένα ηλεκτρικό τόξο πολύ υψηλής τάσης ανάμεσα σε δύο επαφές. Μέσα στον λαμπτήρα υπάρχει ένα μείγμα αερίων, συμπεριλαμβανομένων του ξένου και του αργού, καθώς και εξατμισμένα μέταλλα όπως ο υδράργυρος και τα αλογονίδια μετάλλων. Το ηλεκτρικό τόξο λιώνει τους μεταλλικούς ατμούς και τα μετατρέπει σε πλάσμα. Αυτό το ρεύμα πλάσματος λάμπει με μια γαλανόλευκη απόχρωση και ένας ανακλαστήρας στέλνει την ενέργεια στο δρόμο. Επειδή το φως των λαμπτήρων αυτών είναι πολύ έντονο, προσφέρει μια ευελιξία όσον αφορά την εστίασή του. Για παράδειγμα, μπορεί να επικεντρωθεί σε μια πολύ στενή δέσμη που εκτείνεται προς τα έξω μπροστά από το αυτοκίνητο ή να διευρυνθεί στην περιοχή ακριβώς μπροστά από το όχημα.
 
Το γαλανόλευκο φως που παράγουν οι προβολείς HID είναι πιο αποτελεσματικό από το κιτρινωπό φως των πυρακτώσεως και αλογόνου, καθώς προσφέρουν ορατότητα πολύ πιο μακριά στο δρόμο και διαρκούν πολύ περισσότερο καθώς δεν έχουν νήμα για να καούν. Έχουν όμως πολλά μειονεκτήματα. Αρχικά, τα φώτα αυτά καθυστερούν πολύ να ανάψουν και δεν είναι καθόλου εύχρηστα σε περίπτωση σύντομης χρήσης. Επιπλέον, το γαλανόλευκο φως που εκπέμπουν μπορεί πολύ εύκολα να τυφλώσει τους άλλους οδηγούς επειδή ακριβώς είναι τόσο έντονο. Ως επακόλουθο αυτού, μπορεί η περιοχή που φωτίζουν αυτοί οι προβολείς να φαίνεται φωτεινή όπως τη μέρα, αλλά λόγω αυτής της φωτεινότητας χάνεται η περιφερειακή όραση, καθώς οι περιοχές που δεν φωτίζονται φαίνονται κατάμαυρες. Αυτό προφανώς είναι πολύ επικίνδυνο και μπορεί να προκαλέσει σοβαρά ατυχήματα κατά τη διάρκεια της νυχτερινής οδήγησης. Μπορεί το φως των προβολέων αυτών να είναι το πιο καθαρό και φωτεινό σε σχέση με τα άλλα, αλλά το τίμημά του είναι αρκετά μεγάλο.

Προβολείς LED

Τα φώτα LED είναι ίσως τα πιο δημοφιλή σήμερα, καθώς χρησιμοποιούνται όχι μόνο στους προβολείς των αυτοκινήτων αλλά και στις περισσότερες οθόνες που κατασκευάζονται σήμερα. Ο τρόπος που λειτουργούν τα φώτα αυτά είναι μυστήριο για πολλούς. Στην πραγματικότητα, οι λυχνίες LED λειτουργούν στέλνοντας ηλεκτρόνια ενάντια σε θετικά φορτισμένες οπές σε ημιαγωγό. Ένα ηλεκτρόνιο που πέφτει σε μια οπή σε χαμηλότερη ενεργειακή κατάσταση απελευθερώνει ενέργεια με τη μορφή ενός φωτονίου, το οποίο εκπέμπει από τον ημιαγωγό σε μια διαδικασία γνωστή ως «ηλεκτροφωταύγεια».

Οι λυχνίες LED είναι συμπαγείς, εξαιρετικά αποδοτικές όσον αφορά στην ενέργεια που παράγουν και μπορούν να ενεργοποιηθούν και να απενεργοποιηθούν χωρίς καμία καθυστέρηση. Επειδή όμως έχουν τόσο μεγάλη αποδοτικότητα και διάρκεια, θερμαίνονται πάρα πολύ εύκολα και γρήγορα και για αυτό το λόγο χρειάζονται κάποιο σύστημα ψύξης. Ενώ ήδη τα φώτα LED δεν αποτελούν και την πιο φθηνή επιλογή, προσθέτοντας ένα σύστημα ψύξης ανεβαίνει κι άλλο η τιμή του.
 
Πέρα από το ζήτημα της ψύξης και της τιμής, τα φώτα LED έχουν πάρα πολλά πλεονεκτήματα. Πρώτα από όλα, είναι μικροσκοπικά, οπότε οι κατασκευαστές δε χρειάζεται να φτιάξουν τεράστια κουτιά προβολέων. Επίσης, το γεγονός ότι μπορούν να ανάψουν και να σβήσουν στη στιγμή είναι όχι μόνο τρομερά λειτουργικό και χρήσιμο αλλά είναι και το λιγότερο ενοχλητικό για τους άλλους οδηγούς. Καθώς δεν είμαστε μόνοι μας στο δρόμο, καλό είναι να λαμβάνουμε υπόψη μας και τους άλλους οδηγούς γύρω μας.
 
Τέλος, τα φώτα LED μπορούν να «σβήσουν» σε οποιαδήποτε απόχρωση, χωρίς να βασίζονται στο γαλανόλευκο χρώμα όπως οι HID. Έτσι, σου προσφέρουν την ίδια μεγάλου μήκους ορατότητα χωρίς να τυφλώνουν κανέναν και χωρίς να φωτίζουν αποκλειστικά και μόνο την περιοχή μπροστά σου. Λαμβάνοντας υπόψη πως οι προβολείς LED θα διαρκέσουν όσο και το ίδιο σου το αυτοκίνητο, φαίνονται ως η τέλεια λύση προς το παρόν.
 

Προβολείς Laser
 
Οι προβολείς laser είναι απλά το επόμενο βήμα μετά τους LED. Το καινούργιο αυτό σύστημα χρησιμοποιεί μια τριάδα μπλε δεσμών laser που κατευθύνεται σε έναν μικρό θάλαμο που περιέχει κίτρινο φωσφόρο αέριο. Αυτό που συμβαίνει μέσα στον φωσφορούχο θάλαμο μοιάζει κάπως με τη φωτεινή λευκή σπίθα που δημιουργείται στιγμιαία μόλις ανάψεις ένα σπίρτο. Η διαφορά είναι ότι η αντίδραση εδώ διατηρείται από τα laser και συλλαμβάνεται μέσα στον μικροσκοπικό αυτό θάλαμο φωσφόρου. Από τεχνική άποψη λοιπόν, αυτό που βλέπεις δεν είναι το φως των laser αλλά ο λαμπερός φώσφορος που παίρνει την ενέργειά του από τα laser.
 
Τα φώτα laser λοιπόν μπορούν να κάνουν ότι ακριβώς και τα LED, αλλά παράγουν 1.000 φορές περισσότερο φως χρησιμοποιώντας τα μισά ή τα δύο τρίτα της ενέργειας ενός LED. Φωτίζουν στην ίδια απόσταση όπως τα LED, το μέγεθός τους μπορεί να είναι ακόμη μικρότερο και άρα πιο πρακτικό και μπορούν να αναβοσβήνουν με την ίδια ταχύτητα όπως τα LED.
 
Μπορεί να ακούγονται τέλεια, και μπορεί οι μεγάλες κατασκευαστικές εταιρείες ήδη να σχεδιάζουν να τα ενσωματώσουν σε μελλοντικά μοντέλα αυτοκινήτων, αλλά ας μην ξεχνάμε και τα αρνητικά τους. Καθώς τα φώτα laser δημιουργούν πολύ περισσότερη θερμότητα από τις λυχνίες LED, απαιτούν ακόμα περισσότερη ψύξη και επίσης κοστίζουν… πάνω από 10.000 ευρώ!

Συμπεράσματα 

Με τα σημερινά δεδομένα, οι προβολείς LED φαίνονται να είναι η καλύτερη επιλογή. Είναι φωτεινότεροι από τα αλογόνα, διαρκούν περισσότερο και δεν είναι τόσο ενοχλητικά όσο οι HID και είναι πολύ πιο ευέλικτοι από όλους τους υπόλοιπους. Μακροπρόθεσμα, εκτός κι αν οι τιμές των προβολέων laser πέσουν στα τάρταρα, οι προβολείς LED θα κατακλύσουν τη βιομηχανία φωτισμού. Μπορεί οι τιμές τους να είναι πιο τσιμπημένες από τους παραδοσιακούς λαμπτήρες αλλά τα πλεονεκτήματά τους είναι πολλαπλά.